Ramadan, de islamitische vastenmaand, begon dit jaar op 12 april en duurde tot en met 12 mei. De mooie tradities werden helaas voor het tweede jaar op rij gehinderd door de coronamaatregelen, maar het collectieve bewustzijn was misschien nog wel sterker dan anders.
De Ramadan lijkt goed ingeburgerd in de ‘commerciële’ wereld. Ik loop de Albert Heijn in en zie dat het jaarlijkse Ramadanhoekje is ingericht; soepmixen, suiker, olie, bakpoeders, honing etc. Ik vraag mij dan altijd verschrikt af “Is dat het Ramadandieet?” Gelukkig is dat dieet veelzijdiger. Maar het beeld van Ramadan draait veelal om eten. “Jullie hebben toch altijd elke avond van die feestmaaltijden in de Ramadan”, zei een keer collega een keer tegen mij. “Nee helaas, het is niet elke dag feest”, zei ik grappend.
WAT IS RAMADAN?
- Ramadan is een vastenmaand en is de negende maand van de islamitische kalender.
- Ramadan is een van de vijf zuilen van de Islam.
- Niet eten, drinken, roken, seksuele omgang tussen zonsopgang en ondergang.
- Dat betekent vasten van ongeveer vier uur in de ochtend tot negen uur in de avond (dit jaar).
Wel of niet eten speelt dus een rol, maar het doel van de Ramadan gaat voor mij verder. Het is een maand van bezinning en bezieling, teruggaan naar de eenvoud van het leven en je dankbaarheid daarvoor tonen. Je gaat inzien dat je niet veel (eten) nodig hebt, extra goed om bij stil te staan in een tijd van overconsumptie. Het gaat om het versterken van je intenties in het geloof en getuigen van je dankbaarheid voor geschenken die Allah/God je geschonken heeft in dit leven. En last but not least, gaat het erom extra om te kijken naar de minderbedeelden. Het is eigenlijk een collectieve bewustzijnsmaand, de principes erachter zou je eigenlijk het hele jaar door moeten toepassen.
VAN DADELS TOT SOEP
De coronamaatregelen maakten dat de Ramadanmaand ook dit jaar anders was dan normaal. Daar waar na het verbreken van het vasten in de avond veel mensen naar de moskee togen voor gezamenlijke gebeden was dat dit jaar niet aan de orde. Slechts een klein deel van de vastende Kanaleneilanders kon vanwege de beperkte ruimte meedoen aan de gebeden in de moskee. Het merendeel van de mensen bleef thuis. Als mooi alternatief voor het ‘gemiste’ saamhorigheidsgevoel ging de moskee Kanaleneiland aan het Attleeplantsoen tijdens de Ramadan geld inzamelen voor verduurzaming van de moskee. Een heel mooi initiatief én allemaal online te volgen. Aan het eind van de maand was het streefbedrag – €125.000 – ruimschoots gehaald. Ook een mooi initiatief was het uitdelen van iftarmaaltijden op de Marshallaan aan iedereen die dat nodig had. Mooi om te zien hoe iedereen gul doneerde, van dadels tot soep. Maar het is schrikken hoeveel mensen in Nederland deze pakketten nodig hebben.
Ramadan in coronatijd, het werd er huiselijker, intiemer door. Zo beleefde ik het in ieder geval. Vooral met je directe familieleden je vasten verbreken en weinig activiteiten buitenshuis. Ik miste de iftars die buitenshuis werden georganiseerd, maar het bood ook rust. Die rust ervoer ik ook op de dag zelf, niet teveel nadenken over wat ik met mijn lunch moest en hoeveel koppen koffie ik nou wel of niet had gehad. De lunch werd mijn moment om even uit te loggen en een powernap te doen en eind van de middag was er veel tijd over om minstens die 10.000 stappen te zetten.
SUIKERFEEST
De Ramadan wordt afgesloten met het Eid el fitr, vrij vertaald ‘feestdag ter verbreking van het vasten’. In de volksmond het Suikerfeest. Ook deze dag verliep anders dan normaal. Normaal ga je met de complete familie of gezin voor het gezamenlijke feestgebed naar de moskee. Dat was dit jaar niet mogelijk. Ook de beperkte bezoekregels maakten dat mensen minder bij elkaar over de vloer kwamen. Dat was wel het grootste gemis, het niet onbekommerd je naasten omarmen en/of opzoeken. Hopelijk komt die tijd weer snel terug.
