Voor Halima el Ghamarti is talentontwikkeling en cultuurparticipatie bij jongeren de kern van haar werk. “Wij stimuleren en versterken hun eigen belevingswereld, behoeftes en ambities met behulp van artistieke experts en proberen zo te komen tot een vernieuwend, uitdagend en aantrekkelijk programma. De jongeren hebben de regie.”
Kennismaking met een bevlogen bestuurder. Al bij binnenkomst straalt ze uit dat ze ‘aan’ staat en graag vertelt over haar werk. “Onze missie is het vergroten van de cultuurparticipatie van Utrechtse jongeren met een grote afstand tot kunst en cultuur.” Aan het woord is Halima el Ghamarti, sinds februari 2020 directeur/bestuurder van BOKS Jongeren Cultuurhuis, al 13 jaar gevestigd aan de Peltlaan 172 (en daar is medio 2020 de vestiging Overvecht officieel bijgekomen en programma’s in Leidsche Rijn en Vleuten de Meern). Halima: “Cultuurparticipatie is ontzettend belangrijk voor jongeren. Het bevordert de ontwikkeling van een positief zelfbeeld en stimuleert de verbinding met anderen. Daarnaast zorgt het ook voor een vitale culturele sector door een gezonde aanwas van nieuwe makers, nieuw talent en nieuw publiek. En dat zorgt weer voor artistieke vernieuwing en voor versterking van de maatschappelijke relevantie van de culturele sector.”
CULTUURCOACHES
Een hele mond vol, maar hoe vergroot je cultuurparticipatie onder jongeren in de dagelijkse praktijk? Halima: “Daarvoor hebben we een uitgebreid aanbod van workshops, projecten, optredens, events, advies en ondersteuning. We beschikken over professionele oefenruimtes op Kanaleneiland en in Overvecht, maar geven ook creatieve workshops op diverse Utrechtse scholen. Er kan en mag veel, als het maar met cultuur te maken heeft. Theater, dans, muziek, fotografie, schilderen, van henna-painting tot graffiti en van buikdans tot breakdance.” Dat aanbod spreekt aan, want per jaar nemen zo’n 10.000 jongeren deel aan kennismakingsworkshops. Halima: “Dat komt onder andere door een nauwe samenwerking met middelbare scholen, stedelijke instellingen en de uitbreiding van programma’s in de vrije tijd op verschillende wijklocaties. En ook de samenwerking met Jongerenwerk Utrecht (JoU) draagt bij aan onze doelstellingen. Het allerbelangrijkste zijn de Cultuurcoaches waar de jongeren nauw mee samenwerken, dat zijn de artistieke experts die een vertrouwensband hebben met de jongeren en ervoor zorgen dat jongeren in een veilige omgeving zich kunnen ontwikkelen.”
BOKS Jongerencultuurhuis (voorheen bekend als Jongeren Cultuurhuis Kanaleneiland) is in 2007 ontstaan als plek voor het creatief stimuleren van jongeren. De kracht van BOKS ligt niet alleen in het maken van de meest vooruitstrevende, vernieuwende of spraakmakende producties, maar met name in het aanspreken van de talenten van jongeren en ze een plek geven om die te ontwikkelen. Een succesvol concept, zo is gebleken uit voorbeelden als het ARKfestival en de BOKS Awards. Inmiddels 13 jaar verder is het enthousiasme waarmee binnen de organisatie wordt gewerkt nog steeds aanstekelijk en wordt er met hart en ziel gewerkt aan het betrekken van jongeren bij cultuur. Sinds begin dit jaar dus onder leiding van Halima. Een beetje anders dan normaal vanwege de coronacrisis, want krap drie weken nadat ze was begonnen startte de lockdown. Waar zowel team als deelnemers normaal gesproken bij elkaar kwamen was dat nu ineens niet meer mogelijk.
BEVLOGEN
“Gelukkig werken we met jongeren die allemaal enorm digitaal vaardig zijn”, vertelt Halima, “dus we konden ze makkelijk online ontmoeten via allerlei kanalen. En er is inmiddels ook wel weer wat meer mogelijk, wat heel erg prettig is. Live contact is en blijft nodig in creatieve processen, maar we gaan die online sessies wel nog blijven faciliteren omdat het zo goed is bevallen.” Hoewel pas sinds februari in dienst praat Halima bevlogen over de missie van BOKS, maar ze is er dan ook geen vreemde. Eerder was ze er projectleider totdat ze vertrok naar Eiland 8, de collectieve broedplaats voor creatieve ondernemers verderop in de wijk. Een unieke, kleurrijke plek die zowel woon- als werkruimte bood en aan de hand van uiteenlopende initiatieven en projecten werkte aan imagoverbetering, leefbaarheid en veiligheid in de wijk. “En ik ben opgegroeid in de wijk, dus voel me er sowieso erg thuis”, vult Halima aan.
BOKS is dus al 13 jaar aanwezig in de wijk Kanaleneiland en heeft inmiddels een vaste waarde voor veel jongeren. Halima: “Als zij zich creatief (verder) willen ontplooien kunnen ze bij ons terecht en dat weten ze. Het gebeurt dat jongeren die bij ons deelnamen aan creatieve workshops, later zelf cultuurcoach bij ons of elders worden. Deelnemen kost niets, maar als onderdeel van de community is het wel fijn als je bereid bent om je opgedane kennis met anderen te delen. Er heerst hier een warm toegankelijke sfeer. Iedereen is welkom zoals hij/zij is en wij gaan naast eenieder staan en niet tegenover ze! Iedereen krijgt ook veel eigen verantwoordelijkheid en daar wordt goed mee omgegaan! Zo zijn hier al heel wat toffe dingen tot stand gekomen en daar zijn we trots op. Denk aan het Ladies Only Festival (LOF) en de BOKS Blockparty. De BOKS is een creatieve community en tevens een methodiek voor talentontwikkeling. Het staat voor eigenaarschap en regie en bottom up werken”
BREDE BASIS
Momenteel wordt er onder andere gewerkt aan verdieping van de productietak van BOKS door jongeren te stimuleren, ondersteunen, trainen en coachen op het gebied van techniek en productie. Halima: “Dat doen we vanuit een zo breed mogelijke basis van kennismaking en cultuureducatie via talentontwikkeling en amateurkunst naar een smalle top van artistieke producties en doorstroom naar stedelijke podia. Ook werken we binnen BOKS doelgericht aan de doorstroom vanuit de kennismakingsworkshops, aan de cross-overs tussen de verschillende disciplines en stijlen binnen BOKS en aan de koppeling aan presentatiemomenten, zowel op wijkniveau als stedelijk. Het ARK-festival was een mooi voorbeeld van zo’n presentatiemoment! Dit jaarlijkse zomersfestival vond plaats op de ARK Zone naast de Prins Clausbrug en stond bol van de positieve energie met een programma vol van muziek, workshops, kunst, sport- en kinderactiviteiten, voor alle leeftijden. Héél erg tof!”
BOKS groeit vanuit haar wijkfunctie steeds meer naar een stedelijke organisatie op het gebied van cultuurparticipatie onder jongeren. Binnen de doelgroep van jeugd tot jong volwassenen (12 tot 30) zijn het zowel meiden als jongens die hun weg naar BOKS weten te vinden en zich volop weten te ontplooien binnen de community. Halima: “Het is hier de hele wereld bij elkaar en iedereen is hier omdat hij of zij hier wil zijn! Een verschil met ‘vroeger’ is dat iedereen veel autonomer en mondiger is en beter weet te verwoorden wat ze willen! Ik vind dat een leuke vooruitgang en mooi om te merken.”
BOKS JONGERENCULTUURHUIS
Peltlaan 172, Utrecht
info@cultuurhuiskanaleneiland.nl
www.cultuurhuiskanaleneiland.nl
foto: Marlike Marks