27 mei 2025 – Door plannen voor de toekomstige verbouwing, vernieuwing en uitbreiding van winkelcentrum NOVA zou Gezondheidscentrum Kanaleneiland (GCK) aan de Bernadottelaan mogelijk verdwijnen. Daardoor zouden veel buurtbewoners hun vertrouwde zorgverleners kwijtraken. Wij publiceerden in De Zuidwester al eerder over de plannen. Bewoners zijn uiteraard fel tegen die plannen en startten met succes een petitie waarin zij stelden “Dat mag niet gebeuren!”
Tekst en beeld: Maurice Hengeveld
Gezondheidscentrum Kanaleneiland (GCK) is van groot belang voor de omliggende buurten. Tien huisartsen, praktijkondersteuners, verschillende therapeuten, een praktijk voor logopedie, een diëtist en een apotheek bieden er dagelijks medische zorg en ondersteuning op maat aan circa 9.000 bewoners. Al in januari 2024 bracht het GCK het nieuws op haar website dat er sprake is van nieuwbouwplannen voor winkelcentrum NOVA. Ook de gemeente had daarover op haar website al berichten geplaatst. Vastgoedbelegger Urban Interest onderzoekt, samen met de gemeente, de mogelijkheden voor nieuwbouw en verbetering van het winkelcentrum en de bouw van vierhonderd tot vijfhonderd appartementen. Het GCK moest daarom mogelijk verhuizen naar een andere locatie, zo veel leek duidelijk, maar het bleek erg moeilijk om een andere locatie te vinden. Nanja Danhof, één van de huisartsen binnen het GCK was sindsdien behoorlijk actief bezig met de zoektocht naar een nieuw onderkomen, in het vernieuwde winkelcentrum of elders in de buurt. Uiterlijk 2026 moest dat geregeld zijn.
Nanja Danhof – huisarts in het GCK
BLIJVEN OF VERHUIZEN
Op de gemeentelijke website viel het volgende te lezen: “Wat wij willen onderzoeken is een mix van wonen, werken en voorzieningen. De kantoor, horeca, winkels en publiekgerichte voorzieningen moeten blijven. De voorzieningen (gezondheidscentrum, apotheek en sportschool) nemen we mee in het onderzoek. We kijken of de omwonenden het nodig vinden om de maatschappelijke voorzieningen in de wijk en het winkelcentrum uit te breiden. Samen met de eigenaar onderzoeken we of dit kan en wat er dan precies kan: wat voor woningen en voorzieningen en voor wie en in welke prijsklasse.” Dat klonk dus alsof ook werd onderzocht of het gezondheidscentrum
onderdeel van de nieuwbouwplannen kon blijven. En dat er sprake is van een enorm belang voor de omliggende buurten bleek afgelopen 20 februari. Toen werden circa 4000 verzamelde handtekeningen voor het behoud van GCK aangeboden aan de Utrechtse gemeenteraad door huisarts Nanja Danhof samen met tachtig wijkbewoners en zorgverleners uit de wijk. Ook werd daarbij door Nanja een gouden sleutel aangeboden aan de plaatsvervangend voorzitter van de commissie Volksgezondheid, Onderwijs, Werk en Economie. De sleutel stond symbool voor een nieuw gezondheidscentrum.
‘OPSLAGWIJK’
Circa 4000 handtekeningen voor behoud van het bestaande GCK en een sleutel als symbool voor een nieuw gezondheidscentrum?! Behoud en nieuw, dat klinkt tegenstrijdig… hoe zit dat in elkaar? Wij spraken Nanja daarom medio maart al over de stand van zaken en de vooruitzichten. Nanja: “Wij waren als gezondheidscentrum
eigenlijk al voor bekendmaking van de plannen van Urban Interest actief aan het nadenken over uitbreiding. Sinds ik in 2016 de praktijk overnam zijn wij flink gegroeid, van tien naar dertig medewerkers. Het aantal patiënten groeide ook en mede door verschuiving van taken in de zorg groeide onze dienstverlening mee. Denk aan de overgang van specialistische geestelijke gezondheidszorg (ggz) naar huisartsen- of eerstelijnszorg wegens gebrek aan voldoende opvang en veel zaken die vanuit de ziekenhuiszorg zijn overgeheveld naar huisartsen. Er zijn veel begeleid wonen projecten in de buurt en ook het aantal ouderen neemt toe. Wij hebben in ons centrum zelfs het hoogste percentage ouderen van heel Utrecht. Van de circa 9.000 mensen die bij ons staan ingeschreven, staat volgens metingen van de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) 45 procent onder ‘opslagwijk’ aangemerkt. Een ‘opslagwijk’ is een wijk met meer sociale en financiële problemen.” (red. in 2016 was dat nog 65 procent). Zorg die geleverd wordt in ‘opslagwijken’ kent over het algemeen een hogere intensiteit, wat een hogere vergoeding rechtvaardigt voor zorgverleners.
DROOMPLAN
Al in november 2023 werd door alle zorgverleners in het GCK een voorstel naar het Utrechtse college en de gemeenteraad gestuurd voor de oprichting van een Community Centrum op Kanaleneiland, geïnspireerd door het Bromley by Bow gemeenschapscentrum in Londen. Het streven daarbij is een Community Centrum dat zich richt op het opbouwen van sociale interactie en een brede waaier van diensten ter bevordering van een gezonde en veerkrachtige gemeenschap. Het zou plek moeten bieden aan
onder andere huisartsen, apothekers, paramedici, buurtteams, welzijnsorganisaties, de wijkcoöperatie, thuiszorg, GGZ, JGZ, Taal Doet Meer, scholing, stageplekken, sociale werkplaatsen en andere duurzame en verbindende initiatieven.
Meer dus dan alleen medische zorg en gericht op het bouwen van gemeenschapsbanden, sociale interactie en het bevorderen van een gezonde levensstijl. Nanja: “De huidige besprekingen over de plannen lijken inmiddels ruimte te gaan bieden voor een vernieuwd GCK en ons is er alles aan gelegen om dat vorm te geven volgens ons Droomplan. Wij staan voor het verlenen van goede zorg en ondersteuning en zullen er alles aan doen om dat hier te blijven doen. Wij geven dat streven niet op totdat een en ander naar ieders tevredenheid is opgelost. Dat ook zoveel bewoners zich daarbij betrokken voelen en voor inzetten geeft een warm gevoel.” Het huidige contract met gebouweneigenaar Urban Interest loopt nog tot juni 2026. Het lijk nu dat er voor die tijd definitief volledige duidelijkheid kan worden gegeven aan de circa 9000 patiënten in haar wijk.
GCK BLIJFT!
Alle inspanningen hebben namelijk inmiddels geleid tot aandacht en vragen vanuit zowel de lokale als de landelijke politiek, die beide samen met bewoners hun zorgen hebben geuit over het dreigende verdwijnen van het gezondheidscentrum en de daaraan verbonden voorzieningen. En… kort voor het verschijnen van de papieren editie van De Zuidwester werd bekend dat de gemeente Utrecht een voorstel doet om het GCK te behouden in de nieuwbouw van Winkelcentrum Nova. Daartoe is door het GCK
overeenstemming bereikt over de huur van hun accommodatie in het (vernieuwde deel van) winkelcentrum Nova met de eigenaar en ontwikkelaar. De gemeenteraad besluit uiteindelijk over dit scenario.
